Έρευνα για το Μετα-Τραυματικό άγχος σε Σεισμοπαθείς της Αττικής

Συγγραφική – Ερευνητική Ομάδα: Α. Ψυλλιά, Σ. Κουτελού, Μ. Καλαμπόκης

Επίσημη Γλώσσα του Έργου: Ελληνική

Λέξεις-κλειδιά: φύλο, μετατραυματικό άγχος, σεισμοπαθείς, γνωστική θεωρία διαχείρισης άγχους, συντήρηση πόρων, γυναίκες

Σύντομη περιγραφή / Περίληψη του Έργου: Η έρευνα διερευνά την πορεία της ψυχοκοινωνικής επιβάρυνσης σε σχέση με τα διαγνωστικά κριτήρια για τη Διαταραχή Μετατραυματικού Άγχους (PTSD), τη θεωρία για τη Συντήρηση των Πόρων (COR) και τη γνωστική θεωρία διαχείρισης του άγχους (coping theory). Η έρευνα διεξήχθη σε τρεις φάσεις, αμέσως μετά το σεισμό, τρεις μήνες μετά και έξι μήνες μετά το σεισμό της 7ης Σεπτεμβρίου 1999, προκειμένου να ανιχνεύσει αφενός τυχόν συμπτώματα μετατραυματικού άγχους και αφετέρου τις πιθανές ψυχοκοινωνικές επιπτώσεις του σεισμού στον πληγέντα πληθυσμό. Η έρευνα αυτή αποτελεί ένα είδος «προσυμπτωματικού ελέγχου», έτσι ώστε να βρεθούν οι περιπτώσεις που χρήζουν ψυχοκοινωνικής παρέμβασης και να προληφθούν τυχόν εντονότερα συμπτώματα.

90 άτομα αξιολογήθηκαν βάσει του ερωτηματολογίου για συμπτώματα PTSD κατά την Α’ Φάση (Σεπτέμβρης 1999). Με βάση τις παρατηρήσεις που προέκυψαν από τις απαντήσεις των υποκειμένων διατυπώθηκε ένα ερωτηματολόγιο ημιδομημένης συνέντευξης προς αξιολόγηση ευρύτερων ψυχοκοινωνικών επιπλοκών, το οποίο και χορηγήθηκε σε εξομοιωμένα δείγματα μαζί με το πρώτο ερωτηματολόγιο στις δύο επόμενες φάσεις (Δεκέμβριος1999-Μάρτιος 2000).

Όσον αφορά στο κλειστό ερωτηματολόγιο βρέθηκε πως ενώ στην Α’ φάση τα σκορ είναι χαμηλά, αυξάνονται κάπως κατά τη Β’ φάση και επανέρχονται με μια πτωτική τάση-όχι τόσο έντονη όσο στην Α’ φάση-σε χαμηλότερα επίπεδα. Επίσης, και στα δύο εργαλεία παρατηρούνται μεγάλες διαφορές ανάμεσα στις απαντήσεις των σεισμοπαθών Μενιδίου-Μεταμόρφωσης, με τους δεύτερους να επιδεικνύουν περισσότερο υψηλά σκορ στο ερωτηματολόγιο των συμπτωμάτων.

Αυτά τα ευρήματα υποδεικνύουν πως η ανάπτυξη PTSD μετά το σεισμό δεν μπορεί να μετρηθεί βάσει γενικών και ποσοτικών μετρήσεων. Οι διαφορές, άλλωστε, ανά περιοχή, πιθανόν να υποδηλώνουν την εμπλοκή και δημογραφικών παραγόντων στην εμφάνιση μετατραυματικού άγχους. Έτσι, δεν μπορούμε να μιλάμε για έρευνα μετατραυματικής διαταραχής και να αποκλείουμε το ποιοτικό μέρος της έρευνας, που στην ουσία αυτό μας δίνει τα περισσότερα στοιχεία. Η στατιστική μας δίνει πολλά στοιχεία που σχετίζονται με την επέκταση και διάσταση του προβλήματος, την επιδημιολογία αλλά δεν μπορεί στη συγκεκριμένη περίπτωση να περιγράψει το φάσμα της ψυχικής κατάστασης του καθενός ξεχωριστά, κάτι που μας ενδιαφέρει άμεσα.